2025.06.16 10:05 Son Güncellenme: 2025.06.16 10:06 - DÜNYA
İran ile savaşın 4. gününe giren İsrail, saldırılarına aralıksız devam etse de en büyük hedeflerinden biri olan Fordo Nükleer Tesisi'ni henüz imha edemedi. Uzmanlara göre, bu derinlikteki bir tesisi yok etmek için ABD'nin doğrudan müdahalesi gerekiyor.
İsrail, dördüncü güne giren savaşta Tahran, Tebriz ve İsfahan gibi kentlere F-35 savaş uçaklarıyla hava saldırıları düzenledi. İran ise Tel Aviv, Yafa ve Bat Yam şehirlerini balistik füzeler ve dronlarla hedef aldı. Her iki taraf da petrol rafinerilerini vururken, çok sayıda sivilin hayatını kaybettiği bildiriliyor.
Ancak savaşın merkezinde yer alan Fordo Nükleer Tesisi, halen ayakta. Tahran'ın güneyinde, Kum kenti yakınlarında ve dağın bir kilometre derinliğine gömülü bu tesis, İsrail'in öncelikli hedefi olmasına rağmen bugüne kadar zarar görmedi.
Axios'un analizine göre, İsrail'in Fordo'yu imha edebilmesi için ABD'nin askeri desteği şart. İsrail'in elinde, bu kadar derin bir yeraltı tesisini yok edecek güce sahip mühimmat ya da uçak bulunmuyor. Uzmanlara göre, bu tür operasyonları sadece ABD'ye ait B-52 tipi ağır bombardıman uçakları gerçekleştirebilir.
İsrail'in Washington Büyükelçisi Yechiel Leiter, Fordo'nun imhasının savaşın tamamlanması açısından hayati öneme sahip olduğunu belirtti. İsrailli üst düzey bir yetkili ise El Arabiya'ya, "Fordo'yu vuramazsak tüm operasyon boşa gider" ifadelerini kullandı.
İsrail yönetimi, Fordo'nun imhası için doğrudan ABD'den yardım talep ederken, Washington yönetimi henüz net bir tutum sergilemiş değil. Axios'un aktardığına göre, İsrail Başbakanı Netanyahu ile görüşen Donald Trump, olası bir Amerikan müdahalesini ima etti. Ancak Beyaz Saray, bu iddiayı yalanladı ve şu an için sadece savunma amaçlı destek verildiğini bildirdi.
2009 yılında varlığı ortaya çıkan Fordo Uranyum Zenginleştirme Tesisi, İran'ın nükleer programında kilit rol oynuyor. 2015'te imzalanan nükleer anlaşmayla faaliyetleri askıya alınsa da, ABD'nin 2018'de anlaşmadan çekilmesiyle İran tesisteki çalışmalarına yeniden başladı.
Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı'nın 2025 tarihli raporuna göre, İran yüzde 60 oranında zenginleştirilmiş uranyuma sahip. Bu oranın yüzde 90'a çıkması durumunda, İran'ın 6 nükleer bomba üretebilecek kapasiteye erişeceği belirtiliyor.
Uzmanlara göre, bu düzeyde zenginleştirilmiş uranyuma sahip olup da nükleer silah üretmemiş tek ülke İran. Bu nedenle Fordo'nun varlığı hem bölgesel hem de küresel güvenlik açısından son derece kritik görülüyor.
İsrail'in dört gündür süren hava saldırılarına rağmen Fordo'nun hâlâ imha edilememiş olması, savaşın seyrini ve olası ABD müdahalesini daha da önemli hale getiriyor.